Sprzęt pływjący WOPR
Łodzie wiosłowe
Są to nieduże zazwyczaj lekkie, zwrotne o niedużym zanurzeniu, a niekiedy dużej dzielności (np. BL - ki). Do grupy tej należy zaliczyć łodzie Mazurek R, Jacek R, Jacek MR, BL. W pierwszych trzech łodziach załoga jednoosobowa , stateczność podłużna i poprzeczna, niezbyt duża np. próba podjęcia na pokład przez rufę osoby tonącej może się zakończyć zalaniem lub wywróceniem łodzi.
Zwrotność bardzo duża, zanurzenie małe, szybkość duża. BL - ka wzorowana na ratowniczych szalupach pełnomorskich, charakteryzuje się dużą wypornością i dobrą sterownością, a dwa komplety osad na dulki pozwala wiosłować dwóm wioślarzom. Łodzie wiosłowe stanowią podstawowy sprzęt ratowniczy na kąpieliskach śródlądowych i morskich. Posiadają komory wypornościowe utrzymujące je na powierzchni nawet po całkowitym zalaniu.
Łodzie wiosłowo-motorowe
Jednostki większe od poprzednich z możliwością używania wioseł lub silnika przyczepnego. Używane są łodzie : Perkoz, Perkoz 3R, Wanda, Cyranka, Cyranka R, Mazurek, Romana, Mewa itp Niektóre z nich np. Perkoz 3R, Cyranka R posiadają pokład reanimacyjny, pozostałe tylko ławeczki do siedzenia. Do łodzi wiosłowo - motorowych oraz do łodzi motorowych stosuje się silniki przyczepne różnych typów.
Łodzie motorowe
W celu zwiększenia szybkości i zasięgu działania używa się w ratownictwie wodnym różnego typu łodzi motorowych. W zależności od mocy i rodzaju użytego napędu do prowadzenia ich potrzebne są odpowiednie uprawnienia. Najczęściej używane są silniki zaburtowe ( przyczepne ), wbudowane z napędem śrubowym i strugowodnym. Silniki przyczepne mają następujące zalety:
- łatwość montażu i demontażu
- stosunkowo mały ciężar w stosunku do uzyskiwanej mocy,
- duża manewrowość ,nawet przy małych prędkościach
- mała strata mocy przy przeniesieniu napedu
- prosta budowa.
Wadami zaś są :
- duże zużycie paliwa,
- duża hałaśliwość,
- zanieczyszczenie środowiska,
- droższa eksploatacja.
Przykładowe łodzie motorowe używane w RW.
Silniki wbudowane z napędem śrubowym.
Zalety:
- wygodna eksploatacja,
- duża manewrowość,nawet przy małych prędkościach
- mała strata mocy przy przeniesieniu napedu
- mniejsze koszty eksploatacji
Wady :
- duże rozmiary i waga silnika,
- możliwość pływania tylko po głębokiej wodzie.
Przykładowe łodzie motorowe z silnikiem wbudowanym i napędem śrubowym używane w RW
Silnik wbudowany z napędem strugowodnym.
Zalety :
- możliwość pływania po bardzo płytkiej wodzie,
- dobra zwrotność przy dużej predkości.
Wady :
- duże zużycie paliwa (o 50% większe niż z napędem śrubowym)
- mała sterowność przy niskiej liczbie obrotów silnika,
- duża wrażliwość napędu strumieniowego na zanieczyszczenia.
Podstawowym warunkiem skutecznej akcji ratunkowej z wykorzystaniem łodzi motorowej jest jej niezawodność uzyskiwana przez prawidłowa eksploatacja oraz ciągłe doskonalenie technik ratowniczych!
Deska ratownicza
Jest to deska zbliżona konstrukcją do deski surfingowej. Długość deski ratowniczej wynosi 2,5 m. Wykonana jest z włókna szklanego, żywicy i pianki. Różni się nieco od desek do pływania kształtem oraz rozmieszczonymi po obu bokach (burtach) na wierzchniej stronie uchwytami. Zmieniony jest również statecznik, jest on mniej wystający, a bardziej rozbudowany do osi deski niż w deskach do surfingu. W komplecie jest również stojak wykonany z pręta metalowego w kształcie litery Y , wbijanego w ziemię, a deskę dziobem umieszcza się pomiędzy rozwartymi prętami. Deska ratownicza może być wykorzystana przy ratowaniu od 1 do 12 osób dorosłych. Wg danych australijskiego ratownictwa wodnego w sezonie 1995/96 deskę ratowniczą użyto w 23% wszystkich wypadków tonięcia na tamtym wybrzeżu.
Skutery wodne
Obejmuje bardzo szeroką gamę jednostek z tym, że w ratownictwie są stosowane z dobrymi efektami skutery dwu lub trzyosobowe, w których załoga siedzi jak na motorze, jeden za drugim. Wykonane są one z laminatów . Kadłub składa się z dwóch, sklejonych ze sobą części - górnej i dolnej. Jednostki te są niezatapialne, ponieważ w ich wnętrzu znajdują się komory wypornościowe chroniące je przed zatonięciem zarówno podczas wywrotki jak i w przypadku rozprucia poszycia o podwodne przeszkody. Skutery używane w ratownictwie maja nieco poniżej 3 m. długości i około 1 m. szerokości i ważą w granicach 200 - 350 kg, co w połączeniu z jednostka napędową, która jest najczęściej silnik dwusuwowy, ostatnio coraz częściej czterosuwowe) chłodzony wodą, o pojemności 500 - 1500 cm i mocą 35 - 200 kM (do celów ratowniczych zaleca się jednostki pow 100 kM) sprawia, że te niepozornie wyglądające pojazdy pływają znacznie szybciej niż większość motorówek.
W tym miejscu warto zaznaczyć, że do skuterów stosuje się specjalne ulegające oleje, które nie zanieczyszczają środowiska naturalnego, a jako paliwa używa się benzyny bezołowiowej. W skuterach starego typu używano standardowych silników przyczepnych, a w nowych znalazł zastosowanie napęd strumieniowy. Podyktowane to zostało względami bezpieczeństwa - schowana wewnątrz śruba napędowa nie zagraża osobom będącym w wodzie np. sternikowi, który wyleci "za burtę" lub osobie ratowanej. Wyposażenie skutera w sprzęt ratowniczy jest rzeczą indywidualną i zmieniać się może w zależności od charakteru akwenu , na którym jest wykorzystywany. W ostatnich latach w zaczęto bardzo szeroko do celów ratowniczych wykorzystywać platformy ratownicze. Jednakże jedynie odpowiednio dobrany sprzęt i dobrze wyszkoleni sternicy - ratownicy w pełni potrafią wykazać wszystkie zalety wynikające z wykorzystywania skutera w ratownictwie wodnym.
Zalety:
- bardzo duża zwrotność,
- duża mobilność i szybkość
- znaczny zapas mocy.
Wady:
- znaczne koszty zakupu i eksploatacji.
Hybrydy
W czasie powodzi w lipcu 1997 r. na terenie Wrocławia brała czynny udział w działaniach ratowniczych jednostka pływająca składająca się z łodzi z wycięciem w części rufowej, w której zacumowany był skuter pełniący rolę jednostki napędowej. W razie potrzeby po odcumowaniu mógł pływać samodzielnie, a w jego miejsce wyciągało się ze schowka będący w komplecie silnik przyczepny TOHATSU 5, który pełnił wtedy rolę napędu. Cumowanie i odbijanie skutera do rufy łodzi może się odbywać na wodzie, jest to tylko kwestią odpowiedniego treningu. Duża ilość schowków i komór wypornościowych oraz możliwość zabrania na pokład jednorazowo do 12 osób czynią z tego bardzo pożyteczną jednostkę ratowniczą.
Tandem - skuter z pływakiem ratowniczym
W ostatnich latach ratownicy na Hawajach wymyślili, wypróbowali i zaczęli stosować bardzo ciekawy tandem - połączenie skutera z pływakiem ratowniczym Rys., który jest poszerzoną formą deski ratowniczej. Wykonany podobnie jak deska ratownicza (windsurfingowa) o długości 1,5 - 2,0 m i szerokości 0,6 - 1,0 m (szerokość skutera) z zamocowaną po bokach linką uchwytową. Połączony jest ze skuterem przegubem (przegubami) umożliwiającymi ruchy we wszystkich płaszczyznach. Taki tandem pozwala na bardzo szybkie dopłynięcie na miejsce zdarzenia, łatwe i szybkie podejmowanie "na pokład" również osób bardzo osłabionych lub nieprzytomnych i pozwala na prowadzenie zabiegów RKO na miejscu wypadku ( na wodzie ). Ze względu na "niską burtę" pływaka ratowniczego bardzo łatwo można podjąć z wody osoby potrzebujące pomocy. W akcji ratowniczej z wykorzystaniem w/w tandemu bierze udział dwóch ratowników: pierwszy steruje skuterem, drugi siedzą za nim lub leżąc na pływaku jest ratownikiem interwencyjnym. Po dopłynięciu na miejsce wypadku sternik zwalnia trochę i płynie tak jak gdyby chciał minąć tonącego w niedużej odległości od burty skutera. Przepływając obok niego jedną ręką kieruje skuterem, a drugą przechwytuje osobę ratowaną i narzuca ją sobie za plecy w ręce leżącego na pływaku ratownika interwencyjnego. Gdy to się nie uda lub gdy nie ma takiej możliwości ratownik interwencyjny opuszcza pokład pływaka, przechwytuje tonącego, oczekuje na dopłynięcie kolegi, wciąga go i układa na pływaku lub jeżeli zajdzie taka potrzeba rozpoczyna zabiegi RKO.
Kajak ratowniczy
Ostatnio na rynku ukazały się w sprzedaży nowoczesne plastikowe kajaki wypornościowe. Estetyczne, niezatapialne (o ile nie przebijemy powłoki), jedno i dwu osobowe o dużej wyporności, zwrotności i dzielności. Nie posiadają kokpitu jak tradycyjne kajaki tylko niezbyt duże zagłębienia - siedziska na górnym pokładzie.
Ukazały się również ratownicze odmiany tych kajaków w których w miejscu tylnego siedziska zamocowano sprzęt ratowniczy (Boja SP lub pas Węgorz). Kajak taki posiada bardzo dużą wyporność (utrzymuje 10 dorosłych ludzi na powierzchni wody) i można nim pokonywać nawet fale przyboju bałtyckiego.
Łódź hybrydowa SURF 400 R
Łódź SURF 400 R różni się od innych łodzi hybrydowych zastosowaniem nowego rozwiązania: opuszczonego szerokiego na 0,90 m. dziobu-platformy z przodu łodzi, zapewniającej łatwe wciąganie z wody osób tonących, wchodzenie i wychodzenie nurków, załadunek i wyładunek ciężkiego sprzętu specjalistycznego (np.: gaśnice, spawarki, itp.).
Zwiększony o 30% w stosunku di innych łodzi pokład o wymiarach : 3,3 x 1 m., umożliwia przeprowadzenie reanimacji.
Dzięki nadmuchiwanym burtom łódź posiada dużą stabilność poprzeczną (obciążenie jednego boku łodzi do 500 kg nie powoduje znacznego przechyłu). Łódź samodzielnie wraca do pozycji poziomej nawet po przechyleniu jej o 92 st.
W zależności od potrzeby stosuje się różne typy i konstrukcje pontonów. Począwszy od 2 - 12 osobowych, z dwoma i wieloma komorami wypornościowymi, z szybą i bez z kołem sterowym lub rumplem, wiosłowe i motorowe.
Istnieją również pontony - hybrydy, w którym "dno" jest z tworzyw sztucznych, a burty z pneumatycznych gumowych komór wypornościowych (lub elastycznego tworzywa sztucznego).
Bardzo istotną wadą pontonów jest ich podatność na uszkodzenia mechaniczne (przedziurawianie) oraz starzenie się materiału, pod wpływem promieni słonecznych (UV)
